Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Grand-juvert(-de-l'an)
Seseli annuum subsp. carvifolium
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Séséli à feuilles de carvi, Séséli annuel.
Descripcioun :Aquéu grand-juvert dóu gènre Seseli èi pas gaire coumun, e se rescontro soulamen dins li relarg mountagnous. Se destrìo dis àutris Seseli bonodi lou noumbre de rai de si brout (oumbello) qu'èi bèn mai impourtant (12 à 18), à sa cambo que fai pas de zigue-zague, à si bratèio qu'an un marjo escariouso e peréu à si fueio que dounon d'èr à-n-aquéli dóu càrvi.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : (0,2)0,3 à 0,6(1) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Seseli
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 6 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucas
- Roucaio
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Seseli annuum subsp. carvifolium (Vill.) P.Fourn., 1937